A2.14

(Α2.4+Α2.5)

Σκοπός του μαθήματος είναι η εμβάθυνση στις τεχνικές κεραμικής και της υάλου, της ζωγραφικής στην ύαλο, του χρωματισμού της υάλου, των βιτρώ, της εγχαράξεως στην ύαλο, καθώς και στην τεχνική του σμάλτου, στις τεχνικές συντηρήσεως των υάλινων έργων τέχνης και των έργων τέχνης σε υάλινο υπόστρωμα. Επίσης η εκπαίδευση στην επιστήμη, τεχνολογία και παθολογία των λίθων και κεραμικών υλικών και ειδικότερα στις πρώτες ύλες, τις διεργασίες παραγωγής και τις ιδιότητες τους τις σχετιζόμενες με την προστασία, συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων πολιτισμού. Η μελέτη των μωσαϊκών και τοιχογραφιών από την άποψη των ποικίλων υλικών κατασκευής, των εμφανιζόμενων φθορών και της αντιμετώπισης τους. Η εξέταση των τεχνικών προετοιμασίας και χρήσης των υλικών κατά την δημιουργία έργων τέχνης επί διαφόρων υποστρωμάτων.

Ανάλυση του Μαθήματος :

Τεχνικές κεραμικής και της υάλου, της ζωγραφικής στην ύαλο, του χρωματισμού της υάλου, των βιτρώ, του σμάλτου, της εγχαράξεως στην ύαλο.

Τεχνικές συντηρήσεως των υάλινων έργων τέχνης και των έργων τέχνης σε υάλινο υπόστρωμα.

Δομικά Υλικά των Μνημείων. Πέτρα, Μάρμαρο, Κεραμικά Υλικά – Τούβλα, Μωσαϊκά και Τοιχογραφίες.

Διάβρωση. Θερμοδυναμική προδιάθεση, Αίτια, Είδη Διάβρωσης και Διαβρωτικού Περιβάλλοντος, Συνθήκες, Κινητική της Διάβρωσης – Μηχανισμοί – Δράσεις.

Κατάσταση Φθοράς. Μέθοδοι Διάγνωσης, Μέτρησης και Ελέγχου.

Συντήρηση. Αρχές και Μεθοδολογία. Καθαρισμός, Στερέωση, Προστασία.

Μωσαϊκά και Τοιχογραφίες. Υλικά κατασκευής, Φθορές, Αντιμετώπιση. Τεχνικές Προετοιμασίας και Χρήσης των Υλικών.

Διδακτική Υποστήριξη:

• Σημειώσεις και βιβλία για διανομή

Θ. Σκουλικίδης: «Διάβρωση και Συντήρηση των Δομικών Υλικών των Μνημείων», 2000, ISBN 960-524-076-9.

• Βιβλιογραφία, άλλες πηγές

Επικαιροποιημένη θεματική βιβλιογραφία

Τρόπος συμμετοχής των φοιτητών:

• Εργασίες – Εκτιμώμενος χρόνος απασχόλησης για την εκπόνηση της εργασίας ή άσκησης 35 ώρες

Λίθος

Βασίλης Μέλφος

Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας ΑΠΘ

https://users.auth.gr/melfosv/

Σκοπός: Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει εμπειρία και ερευνητικές ικανότητες που θα αυξήσουν τη γνώση και την κατανόηση των φοιτητών στις γεωλογικές μεθόδους για την προϊστορική και αρχαιολογική έρευνα στα λίθινα αντικείμενα, όπως είναι το μάρμαρο. Το μάθημα σκοπεύει να εξασφαλίσει δεξιότητες και ικανότητες ανάλυσης διαφόρων αρχαίων υλικών από λίθο, και λήψη αποτελεσμάτων μέσω της ορυκτολογίας, πετρογραφίας, γεωχημείας και σταθερής ισοτοπικής γεωχημείας. Μέρος αυτού του μαθήματος παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους εξόρυξης των λίθων κατά την αρχαιότητα, με την προέλευση των πρώτων υλών για την κατασκευή αρχαίων λίθινων αντικειμένων, καθώς και με την φθορά και συντήρηση των μνημείων από λίθο. Ως εκ τούτου, το μάθημα στοχεύει στην προετοιμασία επαγγελματιών με τις κατάλληλες δεξιότητες στις τεχνικές αποκατάστασης και συντήρησης.

Ανάλυση του μαθήματος:

• Τα πετρώματα ως δομικοί λίθοι στα αρχαία μνημεία – Γενικά στοιχεία Πετρολογίας
• Πετρώματα ειδικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος
• Η εξόρυξη και η επεξεργασία του λίθου στα αρχαία χρόνια
• Τα υλικά δόμησης κατά την αρχαιότητα και τα αρχαία λατομεία
• Το επάγγελμα του λατόμου κατά την αρχαιότητα και τα εργαλεία λατομίας και λάξευσης των λίθων
• Προσδιορισμός της πηγής προέλευσης των πρώτων υλών από μαρμάρινα αντικείμενα σε αρχαία μνημεία με γεωλογικές μεθόδους
• Φθορές των λίθινων δομικών υλικών σε αρχαία μνημεία
• Παράγοντες που επιδρούν στην φθορά των μνημείων
• Τεχνικές συντήρησης και αποκατάστασης
• Σύνταξη διαγνωστικής μελέτης για τη συντήρηση και αποκατάσταση λίθινων μνημείων

Διδακτική Υποστήριξη:

Σημειώσεις για διανομή

Β. Μέλφος: «Ο λίθος Ο λίθος κατά την αρχαιότητα», 2018.

Βιβλιογραφία, άλλες πηγές

Επικαιροποιημένη θεματική βιβλιογραφία

Τρόπος συμμετοχής των φοιτητών:

Γραπτές εξετάσεις

Εργασίες – Ο εκτιμώμενος χρόνος απασχόλησης για την εκπόνηση των εργασιών είναι 35 ώρες